Profilaktik (Koruyucu) Sıcak Kemoterapi (HİPEK)
Proaktif Yaklaşım Nedir?
Karın zarına (peritona) yayılma riski yüksek olan kanserlerde, henüz gözle görülür bir yayılım olmadan uygulanan koruyucu tedavilere profilaktik HİPEK ya da proaktif yaklaşım denir. Bu yöntemde karın içine sıcak kemoterapi uygulanarak, gözle görülemeyen kanser hücrelerinin yok edilmesi ve yayılımın önlenmesi amaçlanır.
Kolonun diğer bölgelerinde yer alan T4 evresindeki kanserlerde, ameliyat sırasında ya da sonrasında periton metastazı gelişme oranı yaklaşık %15’tir. Özellikle tümör perforasyonu (delinmesi) nedeniyle ameliyat edilen hastalarda, barsak içi tümör hücrelerinin karın içine yayılması nedeniyle ileri dönemde periton metastazları gelişme riski artar.
Periton metastazı açısından yüksek risk taşıyan kolon kanseri hastaları şunlardır:
- Müsinöz Adenokanserler,
- T4 Evresindeki Tümörler,
- Perforasyon (delinme) veya obstrüksiyon (tıkanıklık) nedeniyle acil ameliyat edilen hastalar.
Yüksek riskli bu hastalarda ameliyat sırasında veya kısa süre sonra HİPEK uygulanması hâlâ tartışmalıdır. Henüz bu yaklaşımı destekleyen net kanıtlar bulunmamakla birlikte, yapılan bazı çalışmalarda HIPEC uygulanan hastalarda periton metastazlarının daha az geliştiği bildirilmiştir.
Özellikle perforasyon nedeniyle ameliyat edilen seçilmiş hastalarda, profilaktik (koruyucu) HİPEK uygulanması önerilmektedir.
Bazı çalışmalarda, profilaktik HİPEK’in periton metastazı gelişim riskini en çok genç hastalarda ve T4 evresindeki sağ kolon kanseri olanlarda azalttığı gösterilmiştir. Bu durumun, sağ kolon kanserlerinin moleküler ve biyolojik farklılıkları ile ilişkili olabileceği düşünülmektedir. Ayrıca, sağ kolon tümörlerinde görülen signet ring hücreli histoloji, periton metastazı açısından yüksek risk taşıyan bir alt gruptur.
Bu nedenle, bu hasta grubu proaktif yaklaşım açısından mutlaka tümör konseyinde multidisipliner olarak değerlendirilmelidir.
Sonuç olarak: Koruyucu HİPEK uygulamaları, ileri evre hastalık gelişmeden önce atılan önemli bir adımdır. Ancak her hasta için uygun olmayabilir. Bu nedenle karar, deneyimli onkoloji ve cerrahi ekipleri tarafından birlikte verilmelidir.